Пасхальное послание Митрополита Минского и Заславского ВЕНИАМИНА, Патриаршего Экзарха всея Беларуси, архипастырям, священнослужителям, монашествующим и всем верным чадам Белорусской Православной Церкви
19 апреля 2025Возлюбленные во Христе архипастыри, пастыри, монашествующие и все верные чада Белорусской Православной Церкви!
ХРИСТОС ВОСКРЕСЕ!
Со светлой радостью обращаю к вам это спасительное приветствие. Еще совсем недавно в Великую Пятницу с глубокой скорбью мы молитвенно переживали положение Тела нашего Спасителя во гроб и слышали плач Его Пречистой Матери, а в Великую Субботу пели: «спит Живот, и ад трепещет» и с волнением сердца созерцали, как в храмах темные ризы и облачения менялись на светлые.
И вот наступила святая спасительная ночь, и мы воспеваем: «Вчера спогребохся Тебе Христе, совостаю днесь воскресшу Тебе, сраспинахся Тебе вчера, Сам мя спрослави Спасе во Царствии Твоем».
Уже исполнились наши сердца долгожданным и неизреченным ликованием, уже слышим мы от священнослужителей и приветствуем друг друга спасительным возгласом: «Христос Воскресе!»
Что может сравниться с пасхальной радостью, с этим великим торжеством? Есть ли другие слова, которые могут с большей глубиной передать суть того, что сделал Бог для человека, что Он с любовью приготовил для каждого из нас, открыв путь к полноте богообщения и радости вечной жизни.
Вся полнота благодати, которую христианин обретает в Церкви, действия Промысла Божия, проявляемые в нашей жизни, прощение грехов и духовное возрождение в таинствах Покаяния и Евхаристии, неизъяснимая радость, даруемая нам Духом Святым – все это плоды Христова Воскресения, которые каждый из нас имеет возможность опытно переживать и видеть своими духовными очами.
«Воскресение Христово видевше, поклонимся Святому Господу Иисусу», – призывает нас Святая Церковь за пасхальным и воскресным богослужением, ибо каждое воскресение – это малая Пасха. И сегодня нам особенно важно осознать, почему в этом песнопении говорится о том, что мы уже видели Христово Воскресение, а не просто веруем в него.
На это отвечает нам преподобный Симеон Новый Богослов: «Воскресение Христово происходит в каждом из нас и не однажды, но ежечасно, когда Сам Владыка Христос восстает в нас, нося светлые одежды и блистая молниями бессмертия и Божества. Ибо светоносное пришествие Духа показывает нам воскресение Владыки, вернее же, дарует нам видеть Его Самого воскресшим».
Когда проходят Великий пост и дни празднования Пасхи, нам порой кажется, что мы теряем духовную радость, и жизнь наша снова лишается полноты и осмысленности. Потому и призывает нас великий подвижник современности архимандрит Ефрем Филофейский: «Не допустите, чтобы полученное теперь было развеяно ветром, не потеряйте этого, держите глубоко в своём сердце, осуществите на деле, дабы получить пользу и вкусить красоты Царствия Божия».
Как же сохранить эту радость и духовную настроенность? В творениях святых отцов говорится, что послушание – это кратчайший путь ко спасению и стяжанию духовной радости. И в наши дни оно приносит те же благодатные плоды. Послушание о Господе священнослужителей и монашествующих своему священноначалию, младших старшим, подчиненных начальствующим, детей родителям, несение тягот, немощей друг друга – все это, несомненно, утверждает гармонию не только в общественной и повседневной, но и в духовной жизни.
Но особенно спасительно послушание христианина Церкви. Ибо все в ней подчинено одной цели – спасению человека, его полноте жизни с Богом. И если мы вместе с Церковью празднуем и радуемся, скорбим и постимся, просвещаемся и освящаемся, то никогда и нигде не утратим видение Христова Воскресения, о котором нам возвещает Пасхальное богослужение. Будем любить Церковь, хранить Ей верность – и радость Пасхи никогда не оставит нас!
Памятуя об этом, во всех обстоятельствах нашей жизни постараемся хранить тот мир, о котором говорил Господь в Своем напутствии учениками: «Мир оставляю вам, мир Мой даю вам; не так, как мир дает, Я даю вам» (Ин. 14,27). И каждый христианин на том месте, где ему Бог благословил трудиться и жить, призван преодолевать вражду и нестроения и нести «дух мирен», который Господь дарует всем живущим в молитве и послушании Его заповедям.
Снова и снова поздравляю Вас, дорогие, со Светлым Христовым Воскресением! Пусть каждый из нас пребывает в той радости, которой сегодня мы все исполнены, пусть эта радость станет источником воды живой, текущей в жизнь вечную и питающей всех, кто рядом с нами. Да благословит Воскресший из мертвых Господь все наши труды на благо ближних и всего нашего Отечества! И будем непрестанно благодарить Бога за благодатные плоды Его победы над грехом и смертью, которые Он обильно подает в Своей Святой Церкви!
Воистину Воскресе Христос!
+ВЕНИАМИН,
Митрополит Минский и Заславский,
Патриарший Экзарх всея Беларуси
Пасха Христова, 2025
город Минск
***
Узлюбленыя ў Хрысце архіпастыры, пастыры, манахі і ўсе верныя дзеці Беларускай Праваслаўнай Царквы!
ХРЫСТОС УВАСКРЭС!
Са светлай радасцю звяртаю да вас гэтае спасіцельнае прывітанне. Яшчэ зусім нядаўна, у Вялікую Пятніцу, з глыбокім смуткам мы малітоўна перажывалі пахаванне цела нашага Спасіцеля ў магільную пячору і чулі плач Яго Прачыстай Маці, а ў Вялікую Суботу спявалі: «спіць Жыццё, і пекла трымціць» і з хваляваннем у сэрцы назіралі, як у храмах цёмныя рызы і ўбранні мяняліся на светлыя.
І вось наступіла святая і спасіцельная ноч, і мы спяваем: «Учора быў я пахаваны з Табою, Хрысце, – сёння паўстаю з Табою ўваскрэслым. Распяты быў я з Табою ўчора – праслаў жа мяне з Сабою Ты Сам, Спасіцелю, у Царстве Тваім».
Ужо напоўніліся нашы сэрцы доўгачаканым і невымоўным лікаваннем, ужо чуем мы ад свяшчэннаслужыцеляў і вітаем адзін аднаго спасіцельным воклічам: «Хрыстос Уваскрэс!»
Што можа параўнацца з пасхальнай радасцю, з гэтай вялікай урачыстасцю? Ці ёсць іншыя словы, якія могуць з большай глыбінёю перадаць сутнасць таго, што зрабіў Бог для чалавека, што Ён з любоўю падрыхтаваў для кожнага з нас, адкрыўшы шлях да паўнаты зносін з Богам і радасці вечнага жыцця.
Уся паўната благадаці, якую хрысціянін знаходзіць у Царкве, дзеянні Промыслу Божага, якія праяўляюцца ў нашым жыцці, прабачэнне грахоў і духоўнае адраджэнне праз таінствы Пакаяння і Еўхарыстыі, невымоўная радасць, якая даруецца нам Духам Святым – усё гэта плады Хрыстовага Уваскрасення, якія кожны з нас мае магчымасць перажываць на ўласным вопыце і бачыць сваімі духоўнымі вачыма.
«Уваскрасенне Хрыстова бачыўшы, паклонімся Святому Госпаду Іісусу», – заклікае нас Царква на пасхальных і нядзельных богаслужэннях, бо кожнае нядзельнае богаслужэнне – гэта малая Пасха. І сёння нам асабліва важна ўсвядоміць, чаму ў гэтым песнапенні гаворыцца пра тое, што мы ўжо бачылі Хрыстова Уваскрасенне, а не проста верым у яго.
На гэта адказвае нам прападобны Сімяон Новы Багаслоў: «Уваскрасенне Хрыстова адбываецца ў кожным з нас, і не аднойчы, але штогадзінна, калі Сам Уладыка Хрыстос паўстае ў нас у светлым адзенні, бліскаючы маланкамі бяссмерця і Бажаства. Бо светланоснае прышэсце Духа паказвае нам уваскрасенне Уладыкі, дакладней, даруе нам бачыць Яго Самога уваскрэслым».
Калі ж мінаюць дні Вялікага посту і святкавання Пасхі, нам часам здаецца, што мы губляем духоўную радасць і жыццё наша зноў пазбаўляецца паўнаты і асэнсаванасці. Таму і заклікае нас вялікі падзвіжнік сучаснасці архімандрыт Яфрэм Філафейскі: «Не дапусціце, каб атрыманае цяпер было развеяна ветрам, не згубіце гэтага, трымайце глыбока ў сваім сэрцы, ажыццявіце на справе, каб атрымаць карысць і спазнаць прыгажосць Царства Божага».
Як жа захаваць гэтую радасць і духоўную настроенасць? У творах святых айцоў гаворыцца, што паслушэнства – гэта самы кароткі шлях да спасення і здабыцця духоўнай радасці. І ў нашы дні яно прыносіць той самы благадатны плён. Паслушэнства ў Госпадзе свяшчэннаслужыцеляў і манахаў – свайму свяшчэннаначаллю, малодшых – старэйшым, падначаленых – начальнікам, дзяцей – бацькам, нясенне нягод, немачаў адзін аднаго – усё гэта, несумненна, стварае гармонію не толькі ў грамадскім і паўсядзённым, але і ў духоўным жыцці.
Але асабліва збавіцельна паслушэнства хрысціяніна Царкве. Бо ўсё ў ёй падпарадкавана адной мэце – выратаванню чалавека, яго паўнаце жыцця з Богам. І калі мы разам з Царквою святкуем і радуемся, смуткуем і посцімся, прасвятляемся і асвячаемся, то ніколі і нідзе не страцім таго бачання Хрыстовага Уваскрасення, пра якое нам абвяшчае пасхальнае богаслужэнне. Будзем любіць Царкву, захоўваць Ёй вернасць – і радасць Пасхі ніколі не пакіне нас!
Памятаючы пра гэта, ва ўсіх абставінах нашага жыцця пастараемся захоўваць той мір, пра які гаварыў Гасподзь у сваім настаўленні вучням: «Мір пакідаю вам, мір Мой даю вам; не так, як свет дае, Я даю вам» (Ін. 14, 27). І кожны хрысціянін на тым месцы, дзе яму Бог благаславіў працаваць і жыць, закліканы пераадольваць варожасць і разлад і несці «дух мірны», які Гасподзь даруе ўсім тым, хто жыве ў малітве і паслушэнстве Яго запаведзям.
Зноў і зноў віншую Вас, дарагія, са Светлым Хрыстовым Уваскрасеннем! Няхай кожны з нас знаходзіцца ў той радасці, якой сёння мы ўсе напоўнены, няхай гэтая радасць стане крыніцай вады жывой, якая цячэ ў жыццё вечнае і насычае ўсіх тых, хто побач з намі. Няхай благаславіць Уваскрэслы з мёртвых Гасподзь усе нашы намаганні на дабрадзеянне бліжнім і ўсёй нашай Айчыне! І будзем няспынна дзякаваць Богу за благадатныя плады Яго перамогі над грахом і смерцю, якія Ён шчодра падае ў Сваёй святой Царкве!
Сапраўды Уваскрэс Хрыстос!
+ВЕНІЯМІН,
Мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі,
Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі
Пасха Хрыстова, 2025
горад Мінск